SLIKAR PROLAZNOG SVETA

Nobelova nagrada za književnost 2017.


Kroz sećanje na neslavne detalje iz svog života, slikar Masuđi Ono preispituje svoju ulogu u državnom propagandnom mehanizmu tokom Drugog svetskog rata. Za razliku od svog učitelja, nisu ga privlačile zapadne tehnike slikarstva, već tradicionalni način, pogodan za propagandne postere, što je umetnika odvuklo ka ideologiji ekstremne desnice, potkazivanju i osvajanju političkih pozicija moći. Dilema otadžbina ili umetnost razrešava se izdajom i jedne i druge. Nakon rata, Ono je suočen s radikalnim promenama koje se dešavaju u društvu – ugovoreni brakovi nestaju, promenjena je uloga žene u društvu, status staraca više nije isti, a njegov ugled naglo opada.


Slikar prolaznog sveta zahvata sve velike Išigurove teme i pripovedačke postupke: promašene živote čije se niti odmotavaju kroz sećanja, teške istorije, oklevanja, pogrešne izbore i (ne)svesno poricanje odgovornosti za sopstvene postupke i odluke, kao i nepouzdanog naratora iz prvog lica, koji s jedne strane ograničava čitaoca da stekne realniju sliku okruženja u kome se radnja romana odigrava, ali s druge produbljuje uvid u unutrašnji kompleksni i, vrlo često, ambivalentni i konfliktni svet glavnog junaka. Generacija koja je učestvovala u zločinima, kao njihov izvršilac, intelektualni podstrekač ili estetski propagandista, prinuđena je da se nakon stravičnih razaranja u Hirošimi i Nagasakiju pomiri s gubicima: izgubljeni su životi, izgubljen je rat, ali, podjednako bitno, nepovratno su izgubljeni čast i ugled.

Roman je osvojio „Vitbredovu nagradu“ za knjigu godine i ušao u najuži izbor za „Bukera“, što će Išiguru poći za rukom još tri puta u karijeri (osvojiće ga 1989), svrstavajući se tako u red najuspešnijih autora od osnivanja ove prestižne svetske književne nagrade.


Prevela s engleskog Gordana B. Todorović


„Puno je dobrih pisaca, al je malo dobrih romanopisaca. Išiguro spada u tu manjinu. Njegov drugi roman, Slikar prolaznog sveta, širi citaočeve horizonte, učeći ga kako da čita pažljivije.“ -- The New York Times Book Review