Pojam moderni roman u stalnoj je upotrebi od početka 20. veka. Međutim, upotrebljavao se i ranije,u 17. i 18. veku, za dela koja su u tim vremenima bila novost. Krajem 19. veka sintagmom moderni roman označavana su romansijerska dela stvorena u okviru naturalizma, docnije obeleženog kao izrazito tradicionalni književni pokret. Česte izmene oznaka moderno i tradicionalno za iste pojave svedoče o ritmici književnih kretanja i promena, i o procesima razaranja konvencija i uspostavljanja novih na novim osnovama. Brzina tih promena uočljivija je u romanu nego u ostalim žanrovima. Roman, naime, nije nikad imao tako stabilnu formu kao ep ili drama čiji je kanon zasnovan i opisan još u poetikama antičkog doba i potvrđen u vreme klasicizma. Roman je mlađi od pisma i od knjige, i od početka svog postojanja bio je namenjen čitanju, a ne slušanju i gledanju kao ep i drama. Otuda izmenljivost njegove forme.
