EVROPA U ZAMCI

Vremensko poklapanje nerešene dužničke krize I njenih posledica po rast I zaposlenost; širenje terorističke taktike samoubilačkih misija s nihilističkom estetikom nasilja; pokretanje ogromnog talasa izbeglica; uvučenost Rusije, Turske I SAD u vojne sukobe, svake sa svojom agendom, koje su međusobno u neskladu; rušenje šengenskog režima otvorenih granica kao jednog od najznačajnijih I najpopu­larnijih postignuća evropskih integracija; nesposobnost EU da kon­troliše spoljne granice I suverenitetske sumnje; problemi proširenja na istok ili pristupanje istočnih zemalja (ukupno 11 država, zaključ­no sa Hrvatskom 2013); demokratski deficit I, konačno, Bregzit izazvali su strah I nesigurnost kako starih članica, tako I evropske „periferije“, suočavajući EU s najvećim izazovima do sada. Dominiraju interesi članica, identitetska pitanja I strasti koje ih pokreću. Politički preduzetnici (uglavnom novih desničarsko-populističkih stranaka) koriste ovu krizu za političku mobilizaciju, a sve ih je više čak I u Evropskom parlamentu.

Autora brine to što je „kriza u velikoj meri paralizovala ili ućutkala snage I izvore konstruktivnog obnavljačkog akterstva sposobnog da sprovede u delo strategije I promene kojima se kriza može prevazići, a njeno ponovno pojavljivanje sprečiti.

Evropska unija se nalazi na raskršću između nečeg znatno boljeg I nečeg znatno goreg od očigledno neodrživog statusa quo.

Ne pomaže mnogo da se zagovaraju poželjni strateški zadaci ako ni­smo u stanju da ukažemo na aktera koji je istinski voljan I sposoban da ih obavi. Dokle god nemamo odgovor na ovo drugo pitanje, nismo samo u krizi već smo I u zamci. Zamka se može definisati kao stanje koje je bolno I nepodnošljivo onima koji su u njemu uhvaćeni, ali u kome istovremeno ne postoji mogućnost pokreta, u kome su putevi za izlaz blokirani, a snage koje mogu da donesu oslobađanje slabe I nesigurne. Aktera još uvek nema na pozornici koja je puna zamki.